การคิดงานเหล็ก
งานเหล็กเสริมคอนกรีต
การหาปริมาณเหล็กเสริมคอนกรีตที่ใช้ตามที่กำหนดในแบบและรายการก่อสร้าง ต้องพิจารณาแยกเป็นชนิด (เหล็กกลม SR24 เหล็กข้ออ้อย SD30 SD40) ขนาด และความยาว แล้วคิดเทียบเป็นน้ำหนัก (ปกติเหล็กหนัก 7.8 กรัมต่อลูกบาศก์เซนติเมตร) หน่วยเป็นกิโลกรัมหรือตัน โดยปกติในการหาความยาวของเหล็กเสริมที่ใช้ จะถือเอาความยาวของชิ้นส่วนในแนวเส้นตรงเป็นหลักก่อนโดยไม่หักผิวของคอนกรีตหุ้ม แล้วจึงคิดเผื่อความยาว (ตามขนาดของเหล็ก) ที่ต้องต่อทาบกัน หรือการงอขอที่ปลายและการดัดทำคอม้อหรือตัดแล้วเหลือเศษสั้นใช้งานไม่ได้ ส่วนปริมาณของลวดผูกเหล็กที่ต้องใช้ก็เทียบกับปริมาณของเหล็กเสริมคอนกรีต ซึ่งปกติประมาณ 15 – 16 กิโลกรัมต่อเหล็กเสริมหนึ่งตัน สำหรับค่าแรงในการดัดเหล็กและผูกเหล็กก็คิดต่อหนึ่งตันของเหล็กที่ต้องใช้ หากงานก่อสร้างอยู่ในที่สูงค่าแรงจะแพงกว่าธรรมดา เพราะต้องเสียค่าแรงในการส่งเหล็กขึ้นไป หรือหากมีแต่เหล็กขนาดเล็กอย่างเดียว ค่าแรงก็จะสูงขึ้นอีก
เกณฑ์การประมาณปริมาณเหล็กเสริมคอนกรีต
· เหล็กตะแกรงของฐานราก คิดความยาวของเหล็ก = ความกว้างและความหนาของฐานราก
· เหล็กยืนของเสาตอม่อ ปลายเหล็กยืนส่วนที่ดัดงอเป็นมุมฉาก (เพื่อยึดกับเหล็กตะแกรงของ
ฐานราก) ให้คิดความยาว = หนึ่งในสี่ของความกว้างของฐานราก
· เหล็กยืนของเสา คิดความยาวของเหล็กยืน = ความยาวของเสา
ความยาวของเหล็กปลอก 1 ปลอก = ความยาวของเส้นรอบรูปเสา
· เหล็กนอนของคาน (ทั้งเหล็กตรง และเหล็กคอม้า) คิดความยาวเหล็ก = ความยาวของคาน
จากศูนย์กลางเสาถึงศูนย์กลางเสา
ความยาวของเหล็กปลอก 1 ปลอก = ความยาวของเส้นรอบรูปคาน
· เหล็กตะแกรงของพื้น (ทั้งเหล็กตรง และเหล็กคอม้า) คิดความยาวเหล็ก = ความกว้าง
ของพื้น
· เหล็กนอนของบันได คิดความยาวเหล็ก = ความกว้างของบันได
ความยาวของเหล็กลูกโซ่ = ความกว้างของลูกนอน + ความสูงของลูกตั้ง
· เหล็กนอนของเอ็นยึดผนังและบัวใต้หน้าต่าง คิดความยา = ความยาวของเอ็นยึดผนังและ
บัวใต้หน้าต่าง
ความยาวของเหล็กลูกโซ่ = ความกว้างของเอ็นยึดผนังและบัวใต้หน้าต่าง
· เหล็กเสริมของส่วนโครงสร้างอื่น ๆ หากคล้ายคลึงกับส่วนใดที่กล่าวข้างต้น ให้คิดเหมือน
ส่วนนั้น
หากไม่คล้ายคลึงเลย ให้พิจารณาตามเกณฑ์ที่กล่าวข้างต้น
· การเผื่อเหล็กเสริมคอนกรีต (ทั้งเหล็กกลม และเหล็กข้ออ้อย) ให้คิดเผื่อตามขนาดเส้นผ่าศูนย์
กลางของเหล็กเสริม ดังนี้
|
ขนาด, มม. |
6 |
9 |
10 |
12 |
15 |
16 |
19 |
20 |
25 |
28 |
|
เผื่อ, % |
5 |
7 |
8 |
9 |
11 |
12 |
13 |
13 |
15 |
15 |
งานเหล็กรูปพรรณ
การหาปริมาณเหล็กรูปพรรณที่ใช้ทำส่วนประกอบของโครงสร้างซึ่ง ได้แก่ เสา คาน พื้น หรือส่วนต่าง ๆ ของโครงหลังคา จะต้องแยกออกตามประเภท ขนาดหน้าตัดและความยาวเป็นท่อน (ท่อนหนึ่งยาว 6 เมตร) แล้วคิดเทียบเป็นน้ำหนัก มีหน่วยเป็นกิโลกรัม นอกจากนี้ต้องหาปริมาณอุปกรณ์ที่ใช้ยึดหรือทำรอยต่อ เช่น แผ่นเหล็กปะกับ น๊อต หมุดย้ำ สำหรับโครงเหล็กที่ใช้เชื่อมด้วยลวดเชื่อม ไม่ต้องคิดวัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในการเชื่อม เพราะจะคิดรวมในค่าแรงงาน การประมาณค่าแรงงานอาจคิดเป็นเปอร์เซนต์ของราคาวัสดุที่คำนวณได้ (ประมาณ 30 – 50 %)
ตัวอย่างการหาปริมาณเหล็กเสริมในคาน
สมมุติว่าต้องการหาปริมาณเหล็กเสริมคอนกรีตในคาน คสล. ขนาด 0.20 x 0.40 ม. ความยาวคานจากศูนย์เสาถึงศูนย์เสาเท่ากับ 4.50 ม. ดังแสดงในรูปที่ 5.4
ปริมาณเหล็กเสริมที่ใช้สามารถหาได้สองแบบคือ แบบละเอียด และแบบหยาบ ดังต่อไปนี้
การประมาณอย่างละเอียด
ต้องหาความยาวของเหล็กเสริมทีละเส้นโดยพิจารณาว่าคานยาวเท่าไร ต้องเผื่อระยะสำหรับงอขอเท่าไร เผื่อความยาวของคอม้าเท่าไร และระยะต่อเท่าไร จึงจะได้ความยาวของเหล็กแต่ละเส้นที่ต้องการ
เหล็กบนและเหล็กล่าง :
ต้องการเหล็กเสริมขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 12 มม. ยาวเท่ากับ 4.50 (ระยะศูนย์เสา) + 0.15 (ความกว้างเสาเมื่อหักระยะคอนกรีตหุ้มทั้งสองปลาย) + 0.35 (ระยะเผื่องอปลายทั้งสองข้าง) = 5.00 ม. จำนวน 4 ท่อน
เหล็กคอม้า :
ต้องการเหล็กเสริมขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 15 มม. ยาว 2.50 (ระยะ 4.50 – 0.20 – 1.80) + 2 [0.50 (ระยะคอม้า)] + 2 [0.55 (ระยะ 0.90 – 0.35)] + 2 [0.05 (จากศูนย์เสาถึงขอบเสา)] + 2 [0.02 (ระยะเผื่องอปลาย)] = 5.10 ม. จำนวน 1 ท่อน
เหล็กปลอก :
ต้องการเหล็กปลอกขนาด 6 มม. จำนวน 23 ท่อน ยาวท่อนละ 2 (0.36 + 0.16 + 0.08) = 1.20 ม. ถ้าเหล็ก 1 เส้น ยาว 10.0 ม. จะตัดได้
เหล็กเสริมขนาด 15 มม. X 10.00 ม. = 0.51 เส้น
เหล็กเสริมขนาด 6 มม. X 10.00 ม. = 3 เส้น
การประมาณอย่างหยาบ (คิดตามเกณฑ์ข้างต้น)
ความยาวของเหล็กเสริมที่ต้องใช้ คิดตามความยาวของชิ้นส่วนในแนวเส้นตรงเป็นหลัก โดยไม่หักผิวของคอนกรีตหุ้ม แล้วจึงเผื่อความยาวตามเกณฑ์
เหล็กบนและเหล็กล่าง :
ต้องการเหล็กขนาด 12 มม. ยาวเท่ากับ 4 x 4.50 = 18 เมตร
เผื่อ 9 % = 1.65 เมตร
รวม = 18 + 1.65 = 19.65 เมตร
ดังนั้นต้องการ = 2 เส้น
เหล็กคอม้า :
ต้องการเหล็กขนาด 15 มม. ยาวเท่ากับ 1 x 4.50 = 4.50 เมตร
เผื่อ 11 % = 0.50 เมตร
รวม = 4.50 + 0.50 = 5.00 เมตร ดังนั้นต้องการ = 0.5 เส้น เหล็กปลอก :
ต้องการเหล็กขนาด 6 มม. จำนวน 23 ท่อน
ยาวท่อนละ = 2 (0.20 + 0.40) = 1.20 เมตร
เผื่อ 5 % = 0.06 เมตร
รวม = 1.26 เมตร ต่อหนึ่งท่อน ดังนั้นต้องการ =
จากตัวอย่างข้างต้นจะเห็นว่าการคิดอย่างละเอียดและการคิดอย่างหยาบ ให้ผลใกล้เคียงกัน แต่การคิดอย่างละเอียดทำให้เสียเวลามาก แต่เป็นวิธีที่เหมาะและนิยมใช้ในการจัดหาปริมาณวัสดุสำหรับการทำการก่อสร้างจริง ดังนั้นในการหาปริมาณเหล็กเสริมคอนกรีตจึงนิยมคิดแบบหยาบ เพราะรวดเร็วกว่า
หากต้องการทราบราคาค่าวัสดุและค่าแรงงานสำหรับเหล็กเสริมคอนกรีตขนาดต่าง ๆ แต่ละเส้น (ยาวเส้นละ 10 เมตร) อาจทำได้ ดังนี้ ถ้ากำหนดราคาเหล็กเส้น (ไม่รวมภาษีมูลค่าเพิ่ม)
ขนาด 6 มม. = 11.0 บาท/กก. ขนาด 9 มม. = 9.90 บาท/กก.
ขนาด 12 มม. = 9.80 บาท/กก. ขนาด 15 – 25 มม. = 9.55 บาท/กก.
ลวดผูกเหล็ก (ใช้ 16 กก. ต่อเหล็กเสริมหนึ่งตัน) = 16 บาท/กก.
ดังนั้นลวดผูกเหล็ก =
เมื่อสมมุติค่าแรงในการผูกเหล็กและดัดเหล็กหนึ่งตันเท่ากับ 2000 บาท หรือ 2 บาท/กก. ก็จะหาราคารวมค่าแรงและค่าวัสดุสำหรับเหล็กเสริมคอนกรีตแต่ละเส้น ได้ดังนี้
|
ขนาดเหล็กเสริม |
น.น./เส้น |
ราคาเหล็ก/กก. |
ค่าเหล็ก |
ค่าลวดผูกเหล็ก |
ค่าแรง |
รวม |
|
RB 6 มม. |
2.22 |
11.0 |
24.42 |
0.57 |
4.44 |
29.43 |
|
RB 9 มม. |
4.99 |
9.90 |
49.40 |
1.28 |
9.98 |
60.66 |
|
RB 12 มม. |
8.88 |
9.80 |
87.02 |
2.27 |
17.76 |
107.05 |
|
RB 15 มม. |
13.9 |
9.55 |
132.74 |
3.56 |
27.80 |
164.10 |
|
RB 19 มม. |
22.3 |
9.55 |
212.96 |
5.71 |
44.60 |
263.27 |
|
RB 25 มม. |
38.5 |
9.55 |
367.67 |
9.86 |
77.00 |
454.53 |
โดย เอกสตีล คลอง 8 จำหน่ายเหล็ก อลูมิเนียม สแตนเลส มุมหาช่าง
แต่ร้านค้าส่วนใหญ่จะนำเหล็กโรงใหญ่มาขายแทน คือเทียบเท่า มอก. น้ำหนักจะใกล้เคียงกันมาก แต่ราคาจะถูกกว่ากันพอสมควรเพราะไม่ต้องมีค่า มอก. แต่ก็สามารถใช้ในหน้างานได้ตามที่ระบุไว้ว่า มอก. หรือเทียบเท่า มอก.
ติดต่อ 02-9056526 ถึง 8
หรือโทรไปร้านเอกการช่าง รังสิต สอบถามก็ได้เหมือนกันครับ 02-5310708, 02-5239335
ขอบคุณครับที่มีความรู้มาให้
D
ขอบคูณครับ
ต้องการคนเหมาผูกเหล็ก กก ละ 1.50บาท
มีประมาณ2พันตันด่วนมากๆๆติดต่อตี๋0891160530
ดีมากมากครับ หาราคาเหล็กปัจจุบันยากมาก![](\"http://igetweb.com/www/akesteel/emotion/e320.gif\")
ขอบคุณเด้อครับ
ขอบคุณมากครับเป็นความรู้ที่มาค่ามากครับ